ვულკანები და სუპერვულკანები

განსაკუთრებით ძლიერ ვულკანებს - სუპერვულკანებს - დედამიწის კლიმატზე მნიშვნელოვანი გავლენის მოხდენა შეუძლიათ. ისინი იწვევენ გლობალურ აციებას და საფრთხეს უქმნიან ცოცხალი ორგანიზმების არსებობას.

სუპერვულკანის ამოფრქვევა უაღრესად იშვიათი მოვლენაა: მეცნიერთათავის დედამიწის არსებობის 4.5 მილიარდი წლის მანძილზე სულ 25 შემთხვევაა ცნობილი. ისტორიულ წარსულში, ანუ ბოლო 10 ათასი წლის განმავლობაში, ექვსი მათგანი მოხდა. უკანასკნელი უკვე ნახსენები ტამბორას 1815 წლის ამოფრქვევა იყო.

ვულკანები არა მხოლოდ დედამიწაზე არსებობს. მარსზე, რომლის დიამეტრი დედამიწისაზე ორჯერ მცირეა, რამდენიმე ვულკანია ცნობილი. მათ შორის მზის სისტემაში უდიდესი მთა ოლიმპუსია, რომელიც ევერესტზე 3.5 კილომეტრით მაღალია. ვულკანები მრავლადაა ვენერაზე, იუპიტერის, სატურნისა და ნეპტუნის თანამგზავრებზე. იუპიტერის თანამგზავრ იოზე ერთდროულად იმდენი ვულკანი ბობოქრობს, რომ მისი ზედაპირი მდუღარე ფაფას წააგავს.